Çirkin ve Kötü Tezahürat Nedir?

Fenerbahçe - Torku Konyaspor maçı esnasında yapılan tezahüratların ardından Fenerbahçe TFF ve PFDK'yı hedef aldı.

Fenerbahçe, maçtan önce taraftarlarını talimat değişikliği hakkında uyarmış; taraftarlardan stadyumda bulundukları süre zarfında hakaret içeren ve taciz edici tezahürattan uzak durmalarını rica etmişti.

Maçın ardından 7 Fenerbahçe taraftarı gözaltına alındı ve bu taraftarlara bir sene boyunca spor alanlarından men cezası verildi. Fenerbahçe bu cezaları kınadı ve uygulamanın demokrasi ile bağdaşmadığını iddia etti.

PFDK ise Fenerbahçe'ye kötü tezahürattan ötürü bir maç saha kapama ve 150.000 TL para cezası verdi. Fenerbahçe bu cezayı "kabul edilemez" olarak nitelendirdi ve Tahkim Kurulu'na başvuracağını açıkladı.

Medyada Fenerbahçe'nin "Mustafa Kemal'in askerleriyiz" tezahüratı ve Gezi Olayları'nı temel alan protestolar nedeniyle cezalandırıldığı iddia edildi.

Bir kesim ise "Hırsız Tayyip Erdoğan" tezahüratının ve Galatasaray aleyhine yapıldığını iddia ettikleri küfürlü tezahüratların cezaya sebep verdiğini ileri sürdü.

Bu iddialardan hangisi doğru? Demokratik protesto eylemi mi cezalandırıldı yoksa gerçekten kötü ve çirkin tezahürat mı söz konusu? PFDK hangi söz ve davranışları çirkin ve kötü tezahürat olarak nitelendirdi?

PFDK'nın kararına bakınca hiçbir gerekçe göremiyoruz.

PFDK'nın kararı şöyle: "FENERBAHÇE A.Ş.'nin, 27.01.2014 tarihinde oynanan FENERBAHÇE A.Ş. - TORKU KONYASPOR Spor Toto Süper Lig müsabakasında, taraftarlarının neden olduğu çirkin ve kötü tezahürat nedeniyle ve bu eylemin aynı sezon içinde 5. kez gerçekleştirilmesinden dolayı takdiren 1 RESMİ MÜSABAKAYI KENDİ SAHASINDA SEYİRCİSİZ OYNAMA ve 150.000.-TL PARA CEZASI ile cezalandırılmasına, (oyçokluğu)"

Taraftarlar hangi sözleriyle çirkin ve kötü tezahürata imza attılar? Cevap yok.

Karar oyçokluğu ile verilmiş. Oy dağılımı nedir? Kurulda nasıl bir tartışma gerçekleşti? Neden çoğunluk disiplin suçunun gerçekleştiğine kanaat getirdi? Hangi sözleri nasıl değerlendirdiler? Karşıoy sahiplerinin görüşleri nedir? Neden ilgili sözleri kapsam dışında tuttular? Bu soruların da cevapları yok.

Bir konuya açıklık getirmek gerekiyor.

PFDK, çirkin ve kötü tezahürat sebebiyle ceza verirken, bu suçu oluşturan söz ve davranışları açıkça kaleme almalıdır. Hakem ve temsilci raporlarında yer alan ifadeleri kararlarında kullanmalıdır. Kamuoyu hangi tezahüratların cezalandırıldığını öğrenebilmelidir.

TFF'nin yeni PFDK ve Tahkim Kurulu üyeleri gerekçesiz karar yazmayı alışkanlık haline getirdiler. Hiçbir kararın detayını göremiyoruz. Hukuki gerekçelerini değerlendiremiyoruz.

"Kamuoyuna tam kararı vermek zorunda değiliz. Özetle yetiniyoruz" diyebilirler. Bu mazerete katılmak mümkün değil. Karar makamları olarak, kararlarını gerekçeli yazmak zorundalar. Özellikle Tahkim Kurulu, itiraz mercii olarak muhakkak gerekçelerini göstermek zorundadır. Adil yargılanma hakkı kapsamında gerekçesiz karar kabul edilemez. Kamuoyunda gerekçe saklamanın haklı sebebi bulunmamaktadır. Üstelik ilgililere de gerekçesiz kararlar gönderilmektedir. Örneğin, Kasımpaşa yöneticileri Tahkim Kurulu'nun maç tekrarı ile ilgili kararının gerekçesiz olduğunu duyurdular.

Geçmiş dönemlerde gerekçeli kararlara ulaşabiliyorduk. Özellikle Av. Türker Arslan başkanlığında görev yapan Tahkim Kurulu kararları gerekçeli yayınlanıyordu. Hatta bu kurulun kararları iki kitap halinde basılmıştı.

Av. Türker Arslan başkanlığında 19.01.2006-14.02.2008 tarihleri arasında görev yapan Tahkim Kurulu'nun yüzlerce kararı bir kitapta toplandı. Bu kitapta çirkin ve kötü tezahürat teşkil edebilecek davranışlar açık açık kaleme alındı. Bu davranışlar hukuki gerekçeler eşliğinde değerlendirildi. Kriterler açıkça uygulandı. Bazı söylemlerin çirkin ve kötü tezahürat kapsamında değerlendirilemeyeceği bile kabul edildi.

Gerekçeli kararlar sayesinde kamuoyu aydınlatılmış oldu. Kulüpler savunmalarını bu kararları dikkate alarak yaptı. Hatta kararlardan ders alarak taraftarlarını kontrol altına almaya çalışan kulüplere rastlandı.

Kitapta sportmenliğe aykırı davranışlar da aynı şekilde açık açık gösterildi. 

Özellikle yöneticilerin sportmenliğe aykırı davranış, küfür ve tehdit teşkil eden sözlerinin kararlarda en ince detayına kadar belirtilmesi gerekiyor. Böylece kamuoyu, taraftarlar bu yöneticilerin ne kadar ahlaksız, terbiyesiz olduklarını görebilir. Söz sahipleri utanmasalar bile belki camiaları o kişiler üzerinde baskı kurabilir. Kulüpler kendilerine çekidüzen verebilir.

Aşağıda çirkin ve kötü tezahürat, sportmenliğe aykırı davranış, küfür, tehdit olarak değerlendirilmiş bazı ifadeleri okuyacaksınız. Yöneticiler, taraftarlar o sözleri söylemekten utanmamışlar. Biz de paylaşmaktan utanmıyoruz. Hatta bu ifadelerin açıkça paylaşılması gerektiğini düşünüyoruz.

Fenerbahçe'nin haksız yere ceza alıp almadığını değerlendirebilmemiz için, PFDK'nın ilgili sözleri açık açık yazması gerekirdi. O tren kaçtı. Şimdi sıra Tahkim Kurulu'nda. "Dosyadaki delillere göre (...)" ifadesi ile yetinmek yerine, tezahüratları tek tek belirtmeleri gerekiyor. Siyaseti kendisine silah yapmış bir kesimin iddialarının gerçek olup olmadığını görmeliyiz.

Eğer Fenerbahçe, siyasi tezahürattan ötürü ceza alırsa, bu cezayı şiddetle eleştiririz. Ancak küfür söz konusu ise, Fenerbahçe Kulübü taraftarları adına kamuoyundan özür dilemelidir.

Fenerbahçe "Hırsız Tayyip Erdoğan" tezahüratı sebebiyle cezalandılmışsa, yeni bir tartışma daha başlayabilir. Bu ifade küfür müdür? Hakaret midir? Yoksa ifade özgürlüğü, eleştiri hakkı kapsamında mı değerlendirilmelidir? Siyasetçiler bu tür eleştirilere (!) katlanmak zorunda mıdır? Hakkında kesinleşmiş yargı kararı olmayan biri hakkında "Hırsız" ifadesi kullanılabilir mi? (Kesinleşmiş yargı kararına rağmen, o kişi hakkında toplu halde "hırsız" denilebilir mi?)

PFDK ve Tahkim Kurulu üyeleri artık akıllarına başlarına almalı ve yargıç ciddiyeti ile hareket etmeliler. Gerekçesiz karar yazmaktan vazgeçmeli, hukuki tartışmaları açık şekilde kaleme almalıdırlar.

Kararlar ve karar gerekçeleri yargıçların ve hakemlerin namusudur. TFF kurullarını kararlarına sahip çıkmaya davet ediyorum.

Aşağıda Tahkim Kurulu kararlarından örnekler paylaşacağım. Ağır küfürleri yazmayacağım. Belki PFDK ve Tahkim Kurulu üyelerine ders olur.

- Y'nin oyuncusuna "senin ağzına s.... Neler yapıyorsun" dediği, futbolcu O'nun teknik direktör Y'ye "sen ne manyak adamsın, ben senin ağzına s..." dediği müsabakanın temsilci raporunda belirtilmiş olup...;

- Dosya içinde yer alan raporunda müsabakanın hakemi C, M'nin, ihraç kararından sonra kendisine dönerek "sıçtın, sıçtın" dediğini açıkça belirtmiştir;

- Birbirini doğrulayan ve tamamlayan Hakem, 4. hakem ve temsilci raporlarından; Futbolcu Y'nin hakemin verdiği penaltı sonrası "nasıl gördün lan ordan has...." demesi üzerine oyundan ihraç edildiği; ihraçtan sonra da "helal olsun sana, baskıyı görünce döndün, yemedi değil mi?" diyerek eylemini sürdürdüğü anlaşıldığından...;

- Beşiktaş asbaşkanı Levent Erdoğan "Benim görüşüme göre teşvik primi etik, ben buna karşı değilim" şeklinde beyanları sebebiyle PFDK'na sevkedilmiştir;

- Olay, soyunma odalarından çıkarken F Kulübü yöneticisi M'nin hakeme "şerefsiz, satılmış, tetikçi", "sen emeğimizi çaldın, sen emek hırsızısın", "seni döveceğim, seni buradan çıkarmayacağım, bu stada bir daha giremezsin", "şerefsiz korkuyor musun 2 tokat atacağım, korkma gel" şeklinde hakeret ve tehditte bulunduğu iddiası...;

- Olay F Kulübü Başkanı A'nın müsabaka bitiminde soyunma odalarına girerken hakeme "pozisyonları görüp g...nü dönüyorsun, şerefsiz, bir daha bu stada gelemeyeceksin" diyerek hakaret ettiği, daha sonra soyunma odaları çıkışında "şerefsiz, o FIFA kokartını ellerime söküp g...ne sokacağım, tetikçi, bir daha Avrupa'da maç yönetemeyeceksin" diyerek hakaret ettiği, hakemler araçlarına binerken de "senin hakemliğini bitireceğim, bu sahaya bir daha gelemeyeceksin, düdüğü bırak" şeklinde sözler sarfettiği iddiasından ibarettir;

- Kanal 1 Televizyonunda yayımlanan bir programda B Kulübü Menajeri S, "Futbolda bir tane patron vardır, hakemlerdir. Mafyası da odur, her şeyi de odur... Hakem hatalarından dolayı B Kulübü taraftarı istim üstünde" şeklinde sportmenliğe aykırı hakaret içeren beyanları sebebiyle PFDK'na sevkedilmiştir;

- B Kulübü başkanı Y, "B. Camiası çok büyüktür. Yumruğunu indirirse altından kimse kalkamaz. Federasyon ve hakem camiası ayaklarını denk almayıp bunlara devam ederse farklı davranır, gereğini yaparız. Biz komplo olduğunu düşünüyoruz." şeklindeki beyanları sebebiyle PFDK'na sevkedilmiştir.